Pernah tak Mama tengah seronok melayan anak bermain, tiba-tiba nampak darah meleleh keluar dari hidung si kecil? Panik, kelam-kabut, semua perasaan bercampur baur masa tu! Punca hidung berdarah bagi kanak-kanak ini sebenarnya ada banyak, dan kebanyakannya bukanlah sesuatu yang serius, walaupun nampak menakutkan pada mulanya.
Hidung berdarah atau epistaksis, memang biasa berlaku dalam kalangan kanak-kanak kerana struktur salur darah dalam hidung mereka yang lebih halus dan sensitif berbanding orang dewasa.
Tambah pula dengan tabiat anak-anak yang aktif, suka mengorek hidung, atau terdedah pada udara yang terlalu kering, risiko untuk hidung berdarah jadi lebih tinggi.
Sebagai Mama yang penyayang, penting untuk kita faham kenapa situasi ini boleh berlaku, apa yang mencetuskan pendarahan, dan macam mana kita boleh bertindak dengan cepat tanpa panik.
Dalam artikel kali ni, Mama Siti kongsikan punca hidung berdarah bagi kanak-kanak, serta cara rawatan segera yang Mama boleh lakukan di rumah.
Jadi, jom baca sampai habis supaya Mama lebih bersedia dan confident bila berdepan dengan situasi macam ni nanti.
10 Punca Hidung Berdarah bagi Kanak-kanak
1. Udara Kering
Kalau cuaca terlalu panas, atau dalam bilik berhawa dingin yang terlalu sejuk dan kering, lapisan dalam hidung anak boleh kering dan merekah.
Bila kulit dalam hidung ni jadi rapuh, ia mudah luka walaupun hanya dengan sentuhan ringan atau hembusan nafas yang kuat. Sebab tu, musim panas atau musim hujan yang kering memang musim ‘popular’ untuk hidung berdarah.
2. Mengorek Hidung
Anak-anak kecil memang suka korek hidung, terutamanya bila rasa gatal atau ada hingus.
Tapi, bila jari atau kuku bergesel dengan bahagian dalam hidung, ia boleh mencederakan salur darah halus yang ada di situ. Sekali korek kasar sikit, terus berdarah.
3. Selsema atau Jangkitan Pernafasan
Bila anak selsema, batuk atau kena jangkitan pernafasan, hidung akan penuh lendir dan lebih sensitif.
Anak juga mungkin hembus atau gosok hidung dengan kuat dan berulang-ulang. Lama-lama, tindakan ini boleh buat salur darah kecil pecah dan berdarah.
4. Alahan dan Resdung
Kalau anak Mama ada alahan habuk, debunga, bulu kucing atau hama, hidungnya mudah jadi bengkak dan iritasi. Bersin berterusan, hidung berair, dan tindakan menggosok kuat bila gatal akan mencederakan hidung, menyebabkan pendarahan.
5. Kecederaan Fizikal
Tersadung jatuh masa berlari, terhantuk pintu, atau terlanggar bola semua ini boleh mencederakan hidung secara langsung. Kadang-kadang nampak macam jatuh biasa saja, tapi trauma kecil pada hidung cukup untuk menyebabkan salur darah pecah.
6. Penggunaan Ubat Semburan Hidung
Kalau anak guna ubat semburan hidung (nasal spray), terutama dalam jangka masa panjang atau penggunaan tanpa kawalan, mukosa hidung boleh jadi terlalu kering. Ini meningkatkan risiko luka dan pendarahan.
7. Perubahan Tekanan Udara
Bila naik kapal terbang atau berada di kawasan tinggi, perubahan tekanan udara boleh mengganggu keseimbangan tekanan dalam salur darah hidung. Kalau salur darah tu lemah sikit, ia boleh pecah dan menyebabkan darah keluar.
8. Masalah Kesihatan Tertentu
Kadang-kadang, hidung berdarah kerap boleh jadi petanda masalah seperti gangguan pembekuan darah (contohnya hemofilia) atau kekurangan platelet. Ini menyebabkan darah lebih sukar beku bila berlaku luka kecil.
9. Demam Panas
Demam yang tinggi boleh buat salur darah dalam badan, termasuk di hidung, jadi lebih rapuh. Bila suhu badan naik mendadak, tekanan dalam salur darah juga meningkat, meningkatkan risiko pecah dan pendarahan.
10. Tumor atau Polip Hidung
Walaupun jarang pada kanak-kanak, ketumbuhan seperti polip boleh tumbuh dalam rongga hidung. Ia menyebabkan struktur hidung terganggu dan saluran darah mudah luka. Kalau hidung berdarah kerap sebelah hidung yang sama, ini mungkin tanda perlu diperiksa lebih lanjut.
Rawatan Segera Bila Anak Hidung Berdarah
1. Tenangkan Anak
Bila darah keluar, anak mesti terkejut dan takut. Mama kena kawal ekspresi muka supaya jangan nampak panik. Pujuk anak dengan kata-kata lembut seperti, “Tak apa sayang, Mama ada sini. Jangan risau.” Bila anak tenang, rawatan pun lebih mudah.
2. Dudukkan Anak dengan Kepala Sedikit ke Depan
Suruh anak duduk tegak dan tundukkan sedikit kepala ke depan. Ini penting supaya darah mengalir keluar dari hidung, bukan masuk ke dalam tekak. Kalau darah masuk ke tekak, anak boleh rasa loya, muntah, atau tersedak.
3. Picit Hidung Perlahan-lahan
Guna ibu jari dan jari telunjuk, picit bahagian lembut bawah tulang hidung (bukan bahagian atas). Tekan dengan lembut tapi konsisten selama 10 minit tanpa lepaskan. Tujuannya nak bagi salur darah yang luka tu berhenti mengalir dan beku dengan sendirinya.
4. Letakkan Pek Sejuk atau Ais
Ambil ais atau pek sejuk, bungkus dalam kain nipis, dan letak atas batang hidung. Sejuk tu bantu mengecutkan salur darah dan kurangkan pendarahan. Tapi jangan letak ais terus atas kulit tanpa pembalut ya, nanti kulit anak boleh ‘burn’.
5. Elakkan Aktiviti Mengganggu Hidung
Selepas darah berhenti, Mama perlu nasihatkan anak-anak supaya:
- Jangan tiup hidung terlalu kuat.
- Jangan korek hidung.
- Jangan tekan atau gosok hidung.
Hidung mereka perlu masa untuk sembuh dan stabil semula, sebelum melakukan aktiviti seperti biasa.
Bila Perlu Berjumpa Doktor?
Mama perlu segera bawa anak berjumpa doktor kalau:
- Darah masih mengalir selepas 20 minit walaupun dah tekan hidung.
- Anak mengadu pening, nampak pucat, atau sangat lemah.
- Anak mengalami hidung berdarah berulang kali dalam tempoh masa singkat.
- Darah keluar dengan banyak dan sukar dikawal.
- Ada tanda-tanda lain macam lebam tanpa sebab atau pendarahan di gusi.
Setiap kali anak mengalami hidung berdarah, ia boleh jadi satu pengalaman yang mendebarkan tapi dengan ilmu yang betul, Mama boleh hadapi situasi ini dengan lebih tenang dan bijak. Selain tu, memberi rasa selamat dan yakin kepada anak Mama yang tengah ketakutan.
Ingat Mama, kebanyakan kes hidung berdarah ini tidak berbahaya dan boleh diuruskan di rumah. Namun, kalau pendarahan berlaku terlalu kerap, terlalu lama, atau disertai simptom pelik lain, jangan teragak-agak untuk dapatkan nasihat doktor, ya.
Penafian: Sebarang maklumat, informasi serta perkongsian pakar yang terdapat dalam artikel ini adalah untuk tujuan pendidikan sahaja dan tidak boleh dianggap sebagai nasihat perubatan daripada pihak KelabMama. Untuk sebarang kebimbangan berkaitan kesihatan, anda dinasihatkan untuk berunding dengan pakar kesihatan atau pengamal perubatan sah.
Bahaya ke penggunaan nipple cream kepada bayi Mama? Klik di SINI.